Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao hiệu quả phương pháp Bàn tay nặn bột vào dạy mạch kiến thức Vật chất môn Khoa học Lớp 5 theo định hướng phát triển năng lực học sinh
A. Phần mở đầu.
I. Đặt vấn đề.
I.1. Thực trạng của vấn đề.
Từ giữa thế kỉ XX đến nay, với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế tri
thức, xu hướng hội nhập và toàn cầu hóa, đòi hỏi giáo dục phải đào tạo lớp
người lao động mới thông minh, năng động, sáng tạo. Trước yêu cầu đó buộc
giáo dục phải chuyển mục tiêu đào tạo từ “biết gì?” sang “có năng lực giải quyết
vấn đề gì?”. Để đạt mục tiêu đó thì việc dạy học phải chuyển từ trang bị tri thức
sang bồi dưỡng năng lực, trong đó đặc biệt quan trọng là năng lực sáng tạo.
Theo đó, nhiều phương pháp dạy học tích cực ra đời như: Nêu vấn đề, công
nghệ giáo dục, bản đồ tư duy….và một phương pháp dạy học tích cực mới nữa
ra đời có tên là phương pháp bàn tay nặn bột “PPBTNB”.
“Bàn tay nặn bột” được hiểu là phương pháp tạo cho HS tích cực, chủ động
trong học tập. HS phải tự làm các thực nghiệm để tiếp thu các kiến thức khoa
học. Các em tiếp cận tri thức khoa học như một quá trình nghiên cứu của chính
bản thân. Trong đó vai trò của GV ở phương pháp này không phải là truyền thụ
những kiến thức khoa học dưới dạng thuyết trình, trình bày mà là giúp xây dựng
kiến thức bằng cách cùng hành động với HS.
Khoa học lớp 5 là môn học chiếm vị trí quan trọng ở bậc Tiểu học. Đây là
môn học tích hợp kiến thức của nhiều ngành khoa học thực nghiệm. Vì vậy,
môn học này có nhiều điều kiện thuận lợi để vận dụng các PPDH tiên tiến, hiện
đại vào quá trình dạy học để bước đầu hình thành cho HS phương pháp học tập
mang tính chất tự tìm tòi nghiên cứu, rèn luyện nếp tư duy sáng tạo cho HS
I. Đặt vấn đề.
I.1. Thực trạng của vấn đề.
Từ giữa thế kỉ XX đến nay, với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế tri
thức, xu hướng hội nhập và toàn cầu hóa, đòi hỏi giáo dục phải đào tạo lớp
người lao động mới thông minh, năng động, sáng tạo. Trước yêu cầu đó buộc
giáo dục phải chuyển mục tiêu đào tạo từ “biết gì?” sang “có năng lực giải quyết
vấn đề gì?”. Để đạt mục tiêu đó thì việc dạy học phải chuyển từ trang bị tri thức
sang bồi dưỡng năng lực, trong đó đặc biệt quan trọng là năng lực sáng tạo.
Theo đó, nhiều phương pháp dạy học tích cực ra đời như: Nêu vấn đề, công
nghệ giáo dục, bản đồ tư duy….và một phương pháp dạy học tích cực mới nữa
ra đời có tên là phương pháp bàn tay nặn bột “PPBTNB”.
“Bàn tay nặn bột” được hiểu là phương pháp tạo cho HS tích cực, chủ động
trong học tập. HS phải tự làm các thực nghiệm để tiếp thu các kiến thức khoa
học. Các em tiếp cận tri thức khoa học như một quá trình nghiên cứu của chính
bản thân. Trong đó vai trò của GV ở phương pháp này không phải là truyền thụ
những kiến thức khoa học dưới dạng thuyết trình, trình bày mà là giúp xây dựng
kiến thức bằng cách cùng hành động với HS.
Khoa học lớp 5 là môn học chiếm vị trí quan trọng ở bậc Tiểu học. Đây là
môn học tích hợp kiến thức của nhiều ngành khoa học thực nghiệm. Vì vậy,
môn học này có nhiều điều kiện thuận lợi để vận dụng các PPDH tiên tiến, hiện
đại vào quá trình dạy học để bước đầu hình thành cho HS phương pháp học tập
mang tính chất tự tìm tòi nghiên cứu, rèn luyện nếp tư duy sáng tạo cho HS
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao hiệu quả phương pháp Bàn tay nặn bột vào dạy mạch kiến thức Vật chất môn Khoa học Lớp 5 theo định hướng phát triển năng lực học sinh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Nâng cao hiệu quả phương pháp Bàn tay nặn bột vào dạy mạch kiến thức Vật chất môn Khoa học Lớp 5 theo định hướng phát triển năng lực học sinh
t “ Nâng cao hiệu quả p n p p n t n n t v o y m ch kiến thức Vật chất môn Khoa học lớp 5 t eo địn ớng phát triển năn lực học sinh.” N t ự ện o n ị n - PHT tr n ểu ọ L o A 1 Phần 1: PHẦN LÍ LỊCH - Họ và tên tác giả: Hoàng Thị Chanh - Chức vụ, chức danh: Phó hiệu trưởng - Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Lạc Đạo A - Văn Lâm – Hưng Yên - Tên sáng kiến: “ Nâng cao hiệu quả phương pháp Bàn tay nặn bột vào dạy mạch kiến thức Vật chất môn Khoa học lớp 5 theo định hướng phát triển năng lực học sinh.” t “ Nâng cao hiệu quả p n p p n t n n t v o y m ch kiến thức Vật chất môn Khoa học lớp 5 t eo địn ớng phát triển năn lực học sinh.” N t ự ện o n ị n - PHT tr n ểu ọ L o A 2 Phần 2: PHẦN NỘI DUNG A. Phần mở đầu. I. Đặt vấn đề. I.1. Thực trạng của vấn đề. Từ giữa thế kỉ XX đến nay, với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế tri thức, xu hướng hội nhập và toàn cầu hóa, đòi hỏi giáo dục phải đào tạo lớp người lao động mới thông minh, năng động, sáng tạo. Trước...ọc còn mang tính áp đặt, kiến thức mà HS chiếm lĩnh trong giờ học chưa cao, các em ít được tham gia vào quá trình dạy - học. Việc nghiên cứu áp dụng “ PPBTNB” vào dạy học sao cho phù hợp với điều kiện cụ thể của nhà trường Tiểu học Việt Nam là vấn đề hết sức cần thiết để góp phần đổi mới PPDH. Xuất phát từ những l do trên, tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Nâng cao hiệu quả phương pháp Bàn tay nặn bột vào dạy mạch kiến thức Vật chất môn Khoa học lớp 5 theo định hướng phát triển năng lực học sinh.” I.2. Ý nghĩa và tác dụng của giải pháp mới. Xu hướng vận dụng dạy học theo “PPBTNB” đến Việt Nam trong bối cảnh ngành Giáo dục và Đào tạo đang từng bước đổi mới mục tiêu, nội dung và chương trình giáo dục trong nhà trường phổ thông để đáp ứng những yêu cầu của xã hội. Định hướng đổi mới các PPDH không chỉ là vấn đề đặt ra trong nội bộ ngành giáo dục đào tạo mà đã được xác định trong điều 2 chương I của Luật Giáo dục số 38/2005/ QH11 ngày 14 tháng 6 năm 2005 đã chỉ rõ: “ Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với l tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.” Việc vận dụng dạy học theo “PPBTNB” đảm bảo được những định hướng đổi mới PPDH do ngành Giáo dục và Đào tạo đề ra. Dạy học theo “PPBTNB” phát huy cao độ tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS trong quá trình lĩnh hội tri thức. Tính tích cực là đặc điểm vốn có của con người. Tính tích cực ở đây được dùng trái nghĩa với tính thụ động chứ không trái nghĩa với tính tiêu cực. Khi dạy học theo “PPBTNB”, GV chỉ đóng vai trò là người tổ chức, hướng dẫn HS, giúp đỡ, điều chỉnh HS khi cần thiết. Ngược lại, HS hoàn toàn chủ động với việc học của mình, từ việc tự đề ra giả thuyết, tự đưa ra cách tiến hành thực nghiệm để giải quyết vấn đề mà GV nêu ra đế... tập thể. Chú trọng đến việc phát huy năng lực của từng cá nhân c ng như phát triển kĩ năng hoạt động nhóm, dạy học bằng“PPBTNB” luôn dành thời gian để mỗi HS tự làm việc c ng như được thảo luận, thống nhất kiến với nhóm. Khi t “ Nâng cao hiệu quả p n p p n t n n t v o y m ch kiến thức Vật chất môn Khoa học lớp 5 t eo địn ớng phát triển năn lực học sinh.” N t ự ện o n ị n - PHT tr n ểu ọ L o A 5 GV đưa ra một vấn đề nào đó, trước tiên, HS sẽ làm việc cá nhân, tự đề ra phương án giải quyết của riêng mình rồi ghi vào vở thực nghiệm. Sau đó, HS sẽ trao đổi với các thành viên khác của nhóm mình để cả nhóm cùng đưa ra phương án chung. Trên cơ sở đó, cả nhóm sẽ cùng tiến thành thực nghiệm, so sánh với giả thuyết ban đầu, và báo cáo trước lớp. Như vậy, xu hướng dạy học bằng “PPBTNB” luôn quan tâm đến hứng thú, xu hướng và khả năng của từng cá nhân để phát huy thế mạnh và khai thác lợi thế của tập thể nhằm phát triển từng cá nhân và đề cao việc học tập thông qua thực hành. Vì vậy, HS sẽ không ngừng được tăng cường kĩ năng thực hành. Trong quá trình học, HS sẽ phải vận dụng các kiến thức đã học để giải thích các hiện tượng xung quanh mình. I.3. Phạm vi sáng kiến. - Do thời gian còn hạn hẹp nên tôi chỉ vận dụng “PPBTNB” trong dạy học mạch kiến thức về Vật chất môn Khoa học lớp 5. - Địa phương nghiên cứu: Trường Tiểu học Lạc Đạo B - Văn Lâm - Hưng Yên. II. Phương pháp tiến hành. II.1. Cơ sở lí luận và thực tiễn có tính định hướng cho việc nghiên cứu, tìm giải pháp của đề tài. II.1.1. Cơ sở lí luận. * Khái niệm về phương pháp "Bàn tay nặn bột" - "PPBTNB" là một “PPDH” mà trong đó, HS tiến hành các thao tác trí tuệ có sự hỗ trợ của một số dụng cụ và những giác quan để nghiên cứu, tìm tòi, khám phá ra tri thức mới. Tất cả suy nghĩ và kết quả được HS mô tả lại bằng chữ viết, lời nói, hình vẽ. Hay nói cách khác, "PPBTNB" là một PPDH được tổ chức nhằm giúp HS tự phát hiện ra tri thức khoa học. Trên cơ sở vận d
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_nang_cao_hieu_qua_phuong_phap_ban_tay.pdf