Bài giảng Tiếng Việt Lớp 4 (Tập làm văn) - Tuần 32: Luyện tập xây dựng mở bài, kết bài trong bài văn miêu tả con vật - Nguyễn Hải Sơn

 KHỞI ĐỘNG
 Mở bài trực tiếp
Có 2 kiểu mở bài 
 Mở bài gián tiếp
 Kết bài không mở rộng
Có 2 kiểu kết bài 
 Kết bài mở rộng Bài 1 Đọc bài văn Chim công múa, trả lời cá c câu 
 hỏi sau :
a/ Tim̀ đoaṇ mở bài vaø đoạn kết bài trong bài văn 
 Chim công mú a.
b/ Đoạn mở bài, kết bài mà em vừa tìm được giống 
 kiểu mở bài, kết bài nào mà em đã học?
c/ Em có thể choṇ những câu nào trong bài văn trên 
 để:
 - Mở bài theo cá ch trưc̣ tiếp?
 - Kết bài theo cá ch không mở rôṇ g? Chim công mú a
 Mùa xuân trăm hoa đua nôû, ngàn lá khoe sứ c số ng mơn 
 mở n. Mùa xuân cũng là mùa công mú a.
 Công thườ ng đi từ ng đôi nhẩn nha kiếm ăn giữa rừ ng. 
Chim công cũng bớ i như gà, ăn mố i, ăn kiến, ăn sâu bọ như 
gaø nhaø. Khi kiếm ăn hay nhở n nhơ daọ xung quanh những 
gố c cây cổ thụ hoăc̣ đâụ trên cành cao, đuôi con công đưc̣ thu 
laị như chiếc quaṭ giấ y khép hôø. Nhưng khi con công má i kêu 
“cú t, cú t” thi ̀ lăp̣ tứ c con đưc̣ cũng lên tiếng “ưc̣ , ưc̣ ” đá p laị, 
đồng thờ i xòe bộ đuôi thành môṭ chiếc ô rưc̣ rỡ che rơp̣ cả 
con má i. Từ ng đôi công suố t ngày kiếm ăn, suố t ngày mú a 
vờ n bên nhau. Chiếc ô màu sắ c đẹp đến ki ̀ ảo xâp̣ xòe uố n 
lươṇ dướ i á nh nắ ng xuân ấ m á p.
 Quả không ngoa khi ngườ i ta ví chim công là những nghệ 
sĩ mú a củ a rừ ng xanh. Chim công mú a
 Mùa xuân trăm hoa đua nôû, ngàn lá khoe sứ c số ng mơn 
 mở n. Mùa xuân cũng là mùa công mú a.
 Công thườ ng đi từ ng đôi nhẩn nha kiếm ăn giữa rừ ng. 
 Chim công cũng bớ i như gà, ăn mố i, ăn kiến, ăn sâu bọ như 
 gaø nhaø. Khi kiếm ăn hay nhở n nhơ daọ xung quanh những 
 gố c cây cổ thụ hoăc̣ đâụ trên cành cao, đuôi con công đưc̣ 
 thu laị như chiếc quaṭ giấ y khép hôø. Nhưng khi con công 
 má i kêu “cú t, cú t” thi ̀ lăp̣ tứ c con đưc̣ cũng lên tiếng “ưc̣ , 
 ưc̣ ” đá p laị, đồng thờ i xoè bô ̣ đuôi thành môṭ chiếc ô rưc̣ rỡ 
 che rơp̣ cả con má i. Từ ng đôi công suố t ngày kiếm ăn, suố t 
 ngày mú a vờ n bên nhau. Chiếc ô màu sắ c đẹp đến ki ̀ ảo xâp̣ 
 xoè uố n lươṇ dướ i á nh nắ ng xuân ấ m á p.
 Quả không ngoa khi ngườ i ta ví chim công là những nghệ 
sĩ mú a củ a rừ ng xanh. Chim công mú a
 Mùa xuân trăm hoa đua nôû, ngàn lá khoe sứ c số ng mơn 
 mở n. Mùa xuân cũng là mùa công mú a.
 Công thườ ng đi từ ng đôi nhẩn nha kiếm ăn giữa rừ ng. 
Chim công cũng bớ i như gaø, ăn mố i, ăn kiến, ăn sâu bọ như 
gaø nhaø. Khi kiếm ăn hay nhở n nhơ daọ xung quanh những 
gố c cây cổ thụ hoăc̣ đâụ trên cành cao, đuôi con công đưc̣ thu 
laị như chiếc quaṭ giấ y khép hôø. Nhưng khi con công má i kêu 
“cú t, cú t” thi ̀ lăp̣ tứ c con đưc̣ cũng lên tiếng “ưc̣ , ưc̣ ” đá p laị, 
đồng thờ i xoè bô ̣ đuôi thành môṭ chiếc ô rưc̣ rỡ che rơp̣ cả 
con má i. Từ ng đôi công suố t ngày kiếm ăn, suố t ngày mú a 
vờ n bên nhau. Chiếc ô màu sắ c đẹp đến ki ̀ ảo xâp̣ xoè uố n 
lươṇ dướ i á nh nắ ng xuân ấ m á p.
 Quả không ngoa khi ngườ i ta ví chim công là những nghệ 
sĩ mú a củ a rừ ng xanh. Chim công mú a
 Mùa xuân trăm hoa đua nôû, ngàn lá khoe sứ c số ng mơn 
 mở n. Mùa xuân cũng là mùa công mú a.
 Công thườ ng đi từ ng đôi nhẩn nha kiếm ăn giữa rừ ng. 
Chim công cũng bớ i như gà, ăn mố i, ăn kiến, ăn sâu bọ như 
gaø nhaø. Khi kiếm ăn hay nhở n nhơ daọ xung quanh những 
gố c cây cổ thụ hoăc̣ đâụ trên cành cao, đuôi con công đưc̣ thu 
laị như chiếc quaṭ giấ y khép hôø. Nhưng khi con công má i kêu 
“cú t, cú t” thi ̀ lăp̣ tứ c con đưc̣ cũng lên tiếng “ưc̣ , ưc̣ ” đá p laị, 
đồng thờ i xòe bộ đuôi thành môṭ chiếc ô rưc̣ rỡ che rơp̣ cả 
con má i. Từ ng đôi công suố t ngày kiếm ăn, suố t ngày mú a 
vờ n bên nhau. Chiếc ô màu sắ c đẹp đến ki ̀ ảo xâp̣ xòe uố n 
lươṇ dướ i á nh nắ ng xuân ấ m á p.
 Quả không ngoa khi ngườ i ta ví chim công là những nghệ 
sĩ mú a củ a rừ ng xanh. b/ Đoạn mở bài, kết bài mà em vừa tìm được 
giống kiểu mở bài, kết bài nào mà em đã học?
 * §o¹n më bµi : Mở bài giá n tiếp
 Mïa xu©n tr¨m hoa ®ua në, ngµn l¸ khoe søc 
 sèng m¬n mën. Mïa xu©n còng lµ mïa c«ng móa.
 * Đoaṇ kết bài : Kết bài mở rôṇ g
 Qu¶ kh«ng ngoa khi ng­êi ta vÝ chim c«ng 
 lµ nh÷ng nghÖ sÜ móa cña rõng xanh. Thảo luâṇ nhóm đôi
c/ Em có thể choṇ những câu nào trong 
bài văn trên để :
 - Mở bài theo cá ch trưc̣ tiếp?
 - Kết bài theo cá ch không mở rôṇ g? Chim công mú a
 Mùa xuân trăm hoa đua nôû, ngàn lá khoe sứ c sống 
mơn mở n. Mùa xuân cũng là mùa công mú a.
 Công thường đi từ ng đôi nhẩn nha kiếm ăn giữa rừ ng. 
Chim công cũng bớ i như gaø, ăn mối, ăn kiến, ăn sâu bọ 
như gaø nhaø. Khi kiếm ăn hay nhở n nhơ daọ xung quanh 
những gốc cây cổ thụ hoăc̣ đâụ trên cành cao, đuôi con 
công đưc̣ thu laị như chiếc quaṭ giấ y khép hôø. Nhưng khi 
con công má i kêu “cú t, cú t” thi ̀ lăp̣ tứ c con đưc̣ cũng lên 
tiếng “ưc̣ , ưc̣ ” đá p laị, đồng thời xoè bộ đuôi thành môṭ 
chiếc ô rưc̣ rỡ che rơp̣ cả con má i. Từ ng đôi công suốt ngày 
kiếm ăn, suốt ngày mú a vờn bên nhau. Chiếc ô màu sắ c 
đẹp đến ki ̀ ảo xâp̣ xòe uốn lươṇ dướ i á nh nắ ng xuân ấ m 
á p.
 Quả không ngoa khi người ta ví chim công là những 
nghê ̣ỡi mú a củ a rừ ng xanh. * Mở bài gián tiếp: * Mở bài trực tiếp: 
 Mùa xuân trăm hoa Mùa xuân là mùa công 
đua nở, ngàn lá khoe sức múa.
sống mơn mởn. Mùa 
xuân cũng là mùa công 
múa.
* Kết bài mở rộng: * Kết bài không mở 
 Quả không ngoa khi rộng: 
người ta ví chim công là Chiếc ô màu sắc đẹp 
những nghệ sĩ múa của đến kỳ ảo xập xòe uốn 
rừng xanh. lượn dưới ánh nắng 
 xuân ấm áp. 
 Bài 2 Viết đoạn mở bài cho bài văn tả con 
vật em vừa làm trong tiết tập làm văn trước 
theo cách mở bài gián tiếp. 
 Bài tham khảo
 Gia đình em có rất nhiều vật nuôi. Những con 
vật ấy rất là đáng yêu và dễ thương. Nào là mèo, 
cá cảnh và cả hai con sáo hót rất hay. Nhưng 
người bạn thân thiết hay đón em từ cổng mỗi 
khi em đi đâu về là chú cún con. Bài 3
 Viết đoạn kết bài cho bài văn tả 
con vật em vừa làm trong tiết tập làm 
văn trước theo cách kết bài mở rộng. Tâp̣ làm văn Chọn ý trả lời đúng
1/ Trong hai đoạn văn sau, đoạn nào là đoạn mở bài gián tiếp ?
 a. Phương đông vừ a ử ng hồng, không gian vẫn còn mờ ảo 
 bở i màn sương đêm còn giăng kính. Bỗng môṭ tiếng gà gá y 
 vang đôṇ g xé tan màn sương sớ m:“Ò ó o!”. Đó là tiếng 
 gá y củ a chú gà trố ng nhà em.
 b. Để taọ nguồn thu nhâp̣ cho gia điǹ h, me ̣em nuôi môṭ đàn 
 gà. Trong đàn gà đó , em thích nhấ t là chú gà trố ng.
2/ Trong hai đoạn văn sau, đoạn nào là đoạn kết bài mở rộng ?
 a. Chú mèo giúp gia đình em bắt chuột. Vì vậy, em rất yêu quý 
 chú.
 b. Chú gà trống vừ a đep̣ vừ a oai vệ và dũng mãnh. Ngoài ra, 
 chú còn là chiếc đồng hồ bá o thứ c chính xá c, vui nhôṇ , số ng 
 đôṇ g nhấ t mà cá c hãng đồng hồ hiêṇ nay chẳng bao giờ taọ ra 
 đươc̣ . Vì vậy, em chăm sóc chú thật chu đáo. Chọn ý trả lời đúng
1/ Trong hai đoạn văn sau, đoạn nào là đoạn 
mở bài gián tiếp ?
a. Phương đông vừ a ử ng hồng, không gian vẫn 
còn mờ ảo bở i màn sương đêm còn giăng kính. 
Bỗng môṭ tiếng gà gá y vang đôṇ g xé tan màn 
sương sớ m:“Ò ó o!”. Đó là tiếng gá y củ a 
chú gà trống nhà em.
b. Để taọ nguồn thu nhâp̣ cho gia điǹ h, me ̣
em nuôi môṭ đàn gà. Trong đàn gà đó, em 
thích nhấ t là chú gà trống. Chọn ý trả lời đúng
 2/ Trong hai đoạn văn sau, đoạn nào là đoạn 
 kết bài mở rộng ?
a. Chú mèo giúp gia đình em bắt chuột. Vì 
vậy, em rất yêu quý chú.
 b. Chú gà trống vừ a đep̣ vừ a oai vệ và dũng 
 mãnh. Ngoài ra, chú còn là chiếc đồng hồ bá o 
 thứ c chính xá c, vui nhôṇ , sống đôṇ g nhấ t mà 
 cá c hãng đồng hồ hiêṇ nay chẳng bao giờ taọ 
 ra đươc̣ . Vì vậy, em chăm sóc chú thật chu 
 đáo. -Về nhaø viết hoàn chin̉ h bài văn miêu taû con 
 vâṭ mà miǹ h yêu thích.
- Chuẩn bi :̣ Mieâu taû con vaät (Kiểm tra viết)