Bài giảng Tiếng Việt Lớp 4 (Tập đọc) - Ăn "mầm đá" - Nguyễn Lệ Thủy

 Tập đọc Bài chia làm 4 đoạn: 
• Đoạn 1: Từ đầu tới dân lành.
• Đoạn 2: Một hôm tới đại phong.
• Đoạn 3 Bữa ấy tới khó tiêu.
• Đoạn 4: Còn lại. I. Luyện đọc Ăn "mầm. đá"
 Tương truyền vào thời vua Lê - chúa Trịnh có ông Trạng Quỳnh là người rất thông minh. Trạng thường dùng lối 
nói hài hước hoặc những cách độc đáo để châm biếm thói xấu của vua chúa, quan lại và bênh vực dân lành.
 Một hôm, Trạng túc trực trong phủ chúa. Chúa bảo:
- Ta ăn đủ của ngon vật lạ trên đời mà vẫn không thấy ngon miệng. Ngươi có biết thứ gì ngon thì mách cho ta.
 Trạng bẩm
- Chúa đã xơi "mầm đá" chưa ạ?
 Nghe có món lạ, chúa bèn sai Trạng dâng lên. Trạng Quỳnh cho người đi lấy đá đem về ninh, còn mình thì về nhà 
kiếm một lọ tương thật ngon đem giấu trong phủ chúa. Lọ tương được bịt thật kĩ, ngoài đề hai chữ "đại phong".
 Bữa ấy, chúa đợi món "mầm đá" đã quá bữa, thấy đói bụng bèn hỏi:
- "Mầm đá" đã chín chưa?
 Trạng đáp:
- Dạ, chưa ạ.
 Chốc chốc, đói quá, chúa lại hỏi, Trạng lại tâu:
- Thứ ấy phải ninh thật kĩ, không thì khó tiêu.
 Đã khuya, chúa lại hỏi. Trạng Quỳnh biết chúa đã đói lả, mới tâu:
- Xin chúa hãy xơi tạm vài thứ dã vị này, còn "mầm đá" thần xin dâng sau.
 Rồi Trạng truyền dọn cơm với tương lên. Chúa đang đói lên ăn rất ngon miệng. Thấy chiếc lọ đề hai chữ "đại 
phong", chúa lấy làm lạ, bèn hỏi:
- Mắm "đại phong" là mắm gì mà ngon thế?
- Bẩm, là tương ạ!
- Vậy ngươi đề hai chữ "đại phong" là nghĩa làm sao?
- Bẩm, "đại phong" là gió lớn. Gió lớn thì đổ chùa, đổ chùa thì tượng lo, tượng lo là lọ tương ạ.
 Chúa bật cười:
- Lâu nay ta không ăn, quên cả vị. Sao tương ngon thế?
- Bẩm chúa, lúc đói, ăn cơm muối cũng ngon, no thì chẳng có gì vừa miệng đâu ạ.
TRUYỆN DÂN GIAN VIỆT NAM v Khi đọc cần chú ý phân biệt lời các 
 nhân vật trong truyện.
+ Giọng Trạng Quỳnh : lễ phép,câu cuối 
truyện đọc nhẹ nhàng nhưng hàm ý răn 
bảo hóm hỉnh.
+ Giọng Chúa Trịnh : phàn nàn lúc đầu, 
sau háo hức hỏi món ăn vì quá đói, cuối 
cùng ngạc nhiên vui vẻ vì được ăn ngon. II.Tìm hiểu bài 
 - Truyện kể dưới thời đại nào?
 (Khoanh tròn vào đáp án đúng)
 A.Thời vua Lê - chúa TrịnhA
 B.Triều đại Nguyễn Ánh
 C.Thời Hồ Quý Ly
 D.Thời nhà Nguyễn - Ai là người nổi tiếng thông minh 
và có tài châm biếm hài hước?
A. Trạng Bùng 
B. Trạng Lường
C. Trạng Lợn
DD. Trạng Quỳnh Thông minh
 Thường dùng lời hài 
 Giới thiệu hước châm biếm thói 
Trạng Quỳnh xấu của vua chúa và 
 quan lại
 Yêu thương dân lành Đọc thầm đoạn 2 :Trả lời câu hỏi dưới đây
 - Chúa Trịnh phàn nàn với Trạng Quỳnh điều gì ?
 A Cơ thể mệt mỏi vì lo nhiều việc nước.
 Thưởng thức nhiều của ngon vật lạ mà 
 B không ngon miệng.
 C Đói bụng mà không có gì để ăn. Đúng ghi (Đ), sai ghi (S) vào ô vuông
Chúa Trịnh muốn ăn món ‘‘mầm đá’’ vì Chúa Trịnh muốn ăn món ‘‘mầm đá’’ vì 
::
 ‘‘mầm đá’’ là món lạ ‘‘mầm đá’’ là món lạĐ
 ‘‘mầm đá’’ là món yêu thích ‘‘mầm đá’’ là món yêu thíchS
 Em có nhận xét gì về Chúa Trịnh
 Tham của ngon vật 
 lạ
Chúa Trịnh
 Chỉ biết hưởng thụ - Trạng Quỳnh chuẩn bị món ăn cho chúa 
Trịnh như thế nào?
 - Cho người đi lấy đá về ninh.
 - Chuẩn bị một lọ tương đề 
bên ngoài hai chữ “đại phong”.
 - Trạng bắt Chúa phải chờ đến 
lúc đói mèm. -Sự khéo léo và thông minh của Trạng Quỳnh 
được thể hiện qua chi tiết:
 A.Bắt Chúa phải chờ món ăn đến đói lả.
 B.Bẩm Chúa rằng không có món ‘’mầm đá’’.
 C.Thay thế món ‘’mầm đá’’ bằng món ngon 
 và vật lạ khác.
 D.Nói lái, chơi chữ để chúa không nhận ra. -Em có nhận xét gì về Chúa Trịnh
 Tham của ngon vật lạ
 Chỉ biết hưởng thụ
Chúa Trịnh
 Thiếu hiểu biết
 Không lo cho dân Chọn từ ngữ thích hợp trong ngoặc 
 đơn điền vào chỗ trống trong câu sau:
(chưa bao giờ được ăn; đó là món lạ; rất thích 
món tương; đói lả ăn gì cũng ngon)
‘‘ Chúa ăn tương thấy ngon miệng vì 
:........................................’’
 đói lả ăn gì cũng ngon Câu ‘‘Lúc đói ăn cơm muối cũng ngon, no 
 thì chẳng gì vừa miệng’’
 Trạng Quỳnh muốn nói điều gì?
Trạng Quỳnh muốn răn dạy Chúa về cách 
ăn uống. .
 Chúa Trịnh
 Tham của Chỉ biết Thiếu Không lo 
ngon vật lạ hưởng thụ hiểu biết cho dân Câu chuyện về ăn mầm đá đã 
 giúp em hiểu được điều gì ?
*Ca ngợi Trạng Quỳnh thông minh, 
vừa biết cách làm cho chúa ăn ngon 
miệng, vừa khéo giúp chúa thấy 
một bài học về ăn uống. Nội dung: 
Truyện ca ngợi Trạng Quỳnh thông
 minh, vừa biết cách làm cho chúa
ăn ngon miệng, vừa khéo răn chúa:
 No thì chẳng có gì vừa miệng