Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 115, 116: Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải)

KIEÅM TRA BAØI CUÕ 
a. Bieåu töôïng cho cuoäc soáng khoù nhoïc tröôùc kia. 
1. Ñoïc thuoäc loøng moät ñoaïn thô trong vaên baûn “Con coø” maø em thích. Cho bieát vì sao em thích ñoaïn thô ñoù? 
 2. Hình aûnh con coø trong baøi thô mang bieåu töôïng gì? 
b. Bieåu töôïng cho cuoäc soáng vaát vaû hoâm nay. 
c. Bieåu töôïng cho taám loøng ngöôøi meï vaø lôøi meï ru. 
d. Bieåu töôïng cho ngöôøi phuï nöõ hoâm nay. 
MUØA XUAÂN NHO NHOÛ 
(Thanh Haûi) 
Tiết 115-116 
1. Taùc giaû : 
 -Thanh Haûi (1930-1980), teân khai sinh laø Phaïm Baù Ngoaõn, queâ ôû huyeän Phong Ñieàn, Thöøa Thieân- Hueá. 
 - OÂng laø moät trong nhöõng caây buùt coù coâng xaây döïng neàn vaên hoïc caùch maïng ôû mieàn Nam töø nhöõng ngaøy ñaàu. 
I. TÌM HIEÅU CHUNG : 
Neâu nhöõng hieåu bieát cuûa em veà taùc giaû. 
2. Taùc phaåm : 
Neâu xuaát xöù, hoaøn caûnh ra ñôøi cuûa baøi thô. 
 - Xuaát xöù: Baøi thô ñöôïc vieát thaùng 11-1980, khi nhaø thô ñang naèm treân giöôøng beänh- khoâng bao laâu tröôùc khi nhaø th...i ñöôïc theå hieän qua caùc chi tieát, hình aûnh, maøu saéc naøo ? 
II. ÑOÏC- HIEÅU VAÊN BAÛN : 
 1. Muøa xuaân cuûa ñaát trôøi, thieân nhieân (khoå1 ) : 
Moïc giöõa doøng soâng xanh 
Moät boâng hoa tím bieác 
Ôi con chim chieàn chieän 
Hoùt chi maø vang trôøi 
Töøng gioït long lanh rôi 
Toâi ñöa tay toâi höùng. 
I. TÌM HIEÅU CHUNG : 
1. Taùc giaû : 
2. Taùc phaåm : 
 soâng xanh 
 hoa tím bieác 
 chim hoùt vang 
} 
tính töø chæ möùc ñoä, 
Haõy tìm caùc tính töø trong khoå thô treân. Neâu taùc duïng cuûa chuùng 
xanh 
bieác 
vang 
ñaûo ngöõ (moïc) 
Em coù nhaän xeùt gì veà traät töï cuûa hai caâu ñaàu? 
Bieän phaùp ñaûo ngöõ (moïc) coù taùc duïng gì ? 
Qua ñoù em thaáy muøa xuaân thieân nhieân ñöôïc theå hieän nhö theá naøo trong khoå thô ? 
 Thieân nhieân ñaày söùc soáng vaø töôi vui roän raõ trong khoâng gian cao roäng, bao la. 
II. ÑOÏC- HIEÅU VAÊN BAÛN : 
 1. Muøa xuaân cuûa ñaát trôøi, thieân nhieân (khoå1 ) : 
Moïc giöõa doøng soâng xanh 
Moät boâng hoa tím bieác 
Ôi con chim chieàn chieän 
Hoùt chi maø vang trôøi 
I. TÌM HIEÅU CHUNG : 
1. Taùc giaû : 
2. Taùc phaåm : 
 Soâng xanh 
 hoa tím bieác 
 chim hoùt vang 
} 
tính töø chæ möùc ñoä, 
ñaûo ngöõ (moïc) 
 Thieân nhieân ñaày söùc soáng vaø töôi vui roän raõ trong khoâng gian cao roäng, bao la. 
Töøng gioït long lanh rôi 
Toâi ñöa tay toâi höùng. 
 Trong hai caâu thô “Töøng gioït long lanh rôi / Toâi ñöa tay toâi höùng”, 
 Theo em laø gioït gì rôi ? Taùc giaû ñaõ söû duïng tu töø gì ? 
 - “Töøng gioït  rôi  höùng ”: AÅn duï chuyeån ñoåi caûm giaùc. 
Qua ñoù theå hieän caûm xuùc cuûa nhaø thô khi ñaát trôøi vaøo xuaân nhö theá naøo ? 
 Caûm xuùc say söa, ngaát ngaây cuûa nhaø thô tröôùc caûnh ñaát trôøi vaøo xuaân. 
Qua caûnh vaät thieân nhieân töôi ñeïp ñöôïc nhaø thô veõ ra, em coù suy nghó gì veà moâi tröôøng hieän nay ? 
II. ÑOÏC- HIEÅU VAÊN BAÛN : 
 1. Muøa xuaân cuûa ñaát trôøi, thieân nhieân (khoå1 ) : 
I. TÌM HIEÅU CHUNG : 
1. Taùc giaû : 
2. Taùc p...eân cuûa ñaát nöôùc. 
Töø “Cöù” cho bieát suy nghó, caûm nhaän gì veà ñaát nöôùc cuûa taùc giaû ? 
Em coù nhaän xeùt gì veà hình aûnh so saùnh treân ? 
II. ÑOÏC- HIEÅU VAÊN BAÛN : 
 1. Muøa xuaân cuûa ñaát trôøi, thieân nhieân (khoå1 ) : 
I. TÌM HIEÅU CHUNG : 
1. Taùc giaû : 
2. Taùc phaåm : 
 2. Muøa xuaân cuûa ñaát nöôùc (khoå 2-3 ) : 
 3. Taâm nguyeän cuûa nhaø thô (khoå 4-5) : 
Ta laøm con chim hoùt 
Ta laøm moät caønh hoa 
Ta nhaäp vaøo hoøa ca 
Moät noát traàm xao xuyeán. 
Moät muøa xuaân nho nhoû 
Laëng leõ daâng cho ñôøøi 
Duø laø tuoåi hai möôi 
Duø laø khi toùc baïc. 
Tröôùc veû ñeïp cuûa muøa xuaân thieân nhieân vaø ñaát nöôùc, nhaø thô coù taâm nguyeän gì ? Taâm nguyeän ñoù ñöôïc theå hieän qua nhöõng hình aûnh naøo? 
- Ta laøm con chim hoùt 
- Ta laøm moät caønh hoa 
- Ta  moät noát traàm 
} 
Ñieäp ngöõ, lieät keâ, hình aûnh bieåu töôïng chieáu öùng vôùi khoå 1. 
 “Moät muøa xuaân nho nhoû”: Hình aûnh aån duï 
Nhaø thô söû duïng caùc bieän phaùp ngheä thuaät naøo? Em coù nhaän xeùt gì veà caùc hình aûnh ñoù? 
 Khaùt voïng khieâm toán, chaân thaønh vôùi mong öôùc ñöôïc soáng ñeïp coù yù nghóa, ñöôïc coáng hieán cho ñaát nöôùc, cho cuoäc ñôøi cuûa nhaø thô. 
Qua nhöõng hình aûnh chieáu öùng vôùi khoå thô 1, hình aûnh “Moät muøa xuaân nho nhoû” mang yù nghóa gì? Noù theå hieän taâm nguyeän gì cuûa nhaø thô ? 
Töø laùy “laëng leõ” vaø ñieäp ngöõ “ Duø laø” coøn cho ta thaáy ñieàu gì nôi nhaø thô? 
Toâi: 
Caûm xuùc cuûa caù nhaân tröôùc muøa xuaân thieân nhieân 
Ta: 
Vöøa laø soá ít, vöøa laø soá nhieàu. Öôùc nguyeän cuûa taùc giaû cuõng laø öôùc nguyeän chung cuûa moïi ngöôøi. 
Nhaân vaät tröõ tình 
Muøa xuaân nho nhoû: 
Muøa xuaân beù nhoû cuûa caù nhaân goùp phaàn laøm neân muøa xuaân roäng lôùn cuûa cuoäc ñơøi. Ñoù laø quan nieäm: soáng laø ñeå coáng hieán, ñeå hieán daâng Khaùt voïng cuûa caû moät thôøi ñaïi 
Taïi sao trong khoå thô 1 nhaø thô xöng laø “Toâi” , nhöng ôû khoå thô 4 laïi xöng “Ta” ? Söï thay ñoåi naøy t